Nieuw Jaar in Mongolië
Zie mijn nieuwjaarswens:
Nieuw Jaar in Mongolië - Een impressie
Het Nieuwjaar zoals wij dat kennen, zou nooit in Mongolië bedacht kunnen zijn. Eindeloos wachten tot het twaalf uur is, lijkt een absurde bezigheid in een land waarin tijd en tijdrekening nog vaak een hele andere waarde hebben dan in het gejaagde westen. De Mongoliërs hebben dat zelf beter geregeld met hun eigen Nieuw Jaar, vaak rond begin februari. Dat feest duurt een hele maand. Weliswaar de kortste maand van hun maankalender bestaande uit enkele dagen, maar toch, ze nemen er de tijd voor. Met uitbuiken en verder bijkomen ligt het openbare leven er dan ook wel dan een week mee stil. En dan heb ik het nog niets eens over de intense voorbereidingsperiode. Dagen van te voren worden de traditionele gestoomde deegballetjes met schapenvlees bereid. Die worden met honderden op het balkon gezet, waar het in een beetje winter flink kouder is dan de beste diepvries. Op de dagen van de viering van deze Witte Maand (Tsagaan Sar) zijn er echter niet allen die enorme stapels deegballetjes met de wodka en gefermenteerde paardenmelk - een lokale lichtalcoholische drank. Het is vooral een feest voor het respect voor de ouderen en het aanhalen van familiebanden en vriendenkringen. Een boeiend en mooi schouwspel, waar wij misschien nog wel iets van op zouden kunnen steken.
Maar dit jaar ga ik dan toch een keer "ons" nieuwjaar bij een Mongoolse familie te vieren, want daar zijn ze ook wel weer niet te beroerd voor. Voor een feestje is de Mongoliër is altijd wel te porren. Op de televisie en op straat zijn op de avond van 31 december de kerstmannen nog niet weg te slaan (letterlijk want ik zie er twee een potje Mongools worstelen op straat, naast de vuurwerkverkopers die hun eigen koopwaar alvast uitproberen).
Als ik vroeg in de avond bij de familie aankom, staan daar natuurlijk al schalen met eten te wachten. Aardappelsalades, worsten en augurken, maar al snel komen de deegballetjes ook op tafel. Bij de derde schaal kijkt een van de mannen op naar zijn zus die het binnenbrengt. Met een grote grijns zegt hij "Hé, dit is toch nog niet het Mongools Nieuwjaar!". De hele avond staat de televisie als een dynamische schemerlamp tegen de wand. Er zijn vooral veel toespraken, want dat hoort hier bij een publieke gebeurtenis. Niet alleen de president, de premier, de kamervoorzitter en ongeveer alle ambassadeurs, maar zelfs de Amerikaanse directeur van een van de grotere Mongoolse banken mag zijn zegje op de buis doen.
Na een tijdje slaat dan toch enigszins de verveling toe. Een feestje is leuk maar dan moet er ook wel iets te doen zijn. Moeder ligt al half onderuit op het bed dat als bank functioneert. De kleine kinderen zorgden nog wel voor wat vermaak, maar huilen inmiddels af en toe van vermeidheid. Om tien uur word dan maar het vuurwerk uitgepakt - "Je wou toch niet echt toch tot twaalf uur wachten?!" - en de champagne knalt al om vijf voor elf.
Het laatste uur wordt dan wel net in gezelligheid uitgezeten en dan is het, na nog wat nerveus gedoe van die Hollander met een klokje en de laatste champagnefles, wel gedaan. Het laatste vuurwerk wordt nog afgeschoten en dan is het echt genoeg. Nog voor half één worden degene die van elders komen in een auto gepropt, terwijl de rest van de van de familie hun pyjama al opzoekt.
Even later lig ik vertwijfeld in mijn slaapkamer naar het plafond te staren.
Het jaar zal vast wel weer heel snel voorbij gaan, denk ik nog en draai me maar om.
Gelukkig Nieuwjaar!